مخفیکاری یکی از مهمترین مسائلی است که والدین یک نوجوان را نگران میکند. چرا نوجوانم با من حرف نمیزد؟ چرا مسائلش را به من نمیگوید؟ چه کار کنم که بتوانم مواظبش باشم و خطری تهدیدش نکند؟ اینها سوالات پدر و مادرهایی هستند که فرزرند نوجوان دارند. در ادامه این مطلب به این موضوع میپردازیم و به مهمترین سوالات شما پاسخ میدهیم.
مهم ترین چیزهای که نوجوانان از والدین مخفی می کنند:
قلدری
دوستی با جنس مخالف
تجربههای مربوط به سیگار، مواد مخدر و الکل
روابط جنسی یا خودارضایی
نمرات پایین
تماشای محتوای پورن
استفاده زیاد از فست فودها
دیر خوابیدنهای شبانه
رفتارهای ضداجتماعی که با دوستانشان انجام میدهند
مطالب مرتبط:
چکار کنیم تا نوجوان قربانی زورگیری در فضای مجازی نشود؟ + مصادیق قلدری اینترنتی
حد و مرز رابطه نوجوان با جنس مخالف کجاست؟
نشانه های نوجوان سیگاری + 12 روش برای جلوگیری از سیگاری شدن نوجوانان
علت خودارضایی در نوجوانان + شیوه برخورد با نوجوانی که خودارضایی میکند
1. تغییرات ناگهانی در رفتار: شاید فرزند شما به طور طبیعی پرحرف باشد و ناگهان خیلی کم حرف شود. یا جور دیگری صحبت کند و از عبارات و کلمات متفاوتی استفاده کند. ممکن است ناگهان علاقه به چیزهایی را که قبلاً دوست داشته از دست بدهد. تغییرات رفتار نشان دهنده این هستند که چیزی دارد اتفاق می افتد و باید حواستان را جمع کنید.
2. بیشتر وقتش را در اتاقش میگذراند: اگر فرزند نوجوان شما بیشتر وقتش را به تنهایی در اتاقش میگذارند یا خیلی زیاد با موبایل و کامپیوتر کار میکند، زنگ خطر برای شما به صدا درآمده است. پنهانکاری در خلوت خیلی راحتتر از وقتی است که در جمع و در میان دیگران باشد. ایزوله کردن خود، یکی از مهمترین نشانههایی است که به شما میگوید فرزندتان رازی دارد که نمیخواهد شما آن را بدانید.
3. تغییر در ظاهر: مهم نیست نوجوان چه چیزی را مخفی میکند، چه اعتیاد به چیزی باشد، چه اختلال خوردن و چه حتی یک اشتباه ساده، در هر صورت، تغییراتی در ظاهرش به وجود میآید! چون ظاهر هر فرد نشان دهنده وضعیت روحی اوست. مثلاً ممکن است نوجوان لباسهای گشاد و شلخته بپوشد یا خیلی دیر به دیر حمام کند. شاید تغییرات ظاهری چندان مشهود نباشند اما نشان دهنده این هستند که سبک زندگی نوجوان تغییر کرده به عنوان مثال کاهش یا افزایش وزن علامتی است که نشان می دهد فرزندتان پنهانکاری میکند.
مطلب مرتبط: انواع اختلال خوردن در نوجوانان + علل، راههای تشخیص و درمان
4. دروغگویی: وقتی از نوجوان سوال میپرسید، یا جواب سر بالا میدهد یا دروغ میگوید. شما به راحتی متوجه این مسئله می شوید؛ چون فرزندتان را به خوبی میشناسید و میدانید چه وقتهایی حقیقت را پنهان میکند.
5. افزایش خشونت: خشونت، نشان دهنده ترس است. وقتی کسی میترسد رازش برملا شود به خشونت رو میآورد. اگر نوجوانتان بیش از گذشته پرخاشگری میکند یا ناگهان از کوره در میرود، به احتمال زیاد از چیزی میترسد. در چنین مواردی حتما پیگیری کنید که آیا چیزی را از شما مخفی میکند یا نه.
مطلب مرتبط: هنگام پرخاشگری نوجوان چه کار کنیم؟
6. رفتارهای غیر قابل پیش بینی: شما فرزندتان را به خوبی میشناسید. شیوه حرف زدن، واکنش نشان دادن، خندیدن، گریه کردن و رفتارهای روزانهاش را میدانید. همچنین میدانید دوست دارد چطور لباس بپوشد. وقتی که نوجوان سعی میکند چیزی را از شما پنهان کند، رفتارهایش در تعدادی از این موارد یا همه آنها تغییر میکند. جوری که شما به خودتان میگویید: "این بچه من نیست! چرا این طور رفتار میکند؟"
داشتن راز تا حدی برای نوجوانها طبیعی است: انتظار نداشته باشید که نوجوان همه چیز را به شما بگوید. او هم نیاز به حریم امن دارد که مسائلی را ناگفته برای خودش نگه دارد. اما پنهانکاری معمولاً در شرایطی اتفاق میافتد که والدین سختگیری یا نظارت بیش از حد داشته باشند و به همین دلیل احساس شرم و گناه در نوجوان تقویت میشود.
درباره تفاوت بین حریم خصوصی و پنهانکاری به نوجوان توضیح بدهید: به نوجوان بگویید هر رازی که نگه داشتنش باعث آزار ما شود باید با والدین در میان گذاشته شود. این که فرزندتان قول داده به کسی چیزی نگوید یا فکر میکند اگر چیزی را بگوید، دوستانش را لو داده است، تصورات نادرستی هستند که شما به عنوان والد باید برای نوجوان توضیح دهید تا اگر در چنین شرایطی قرار گرفت بتواند درست تصمیم بگیرد. این موارد را یک روانشناس متخصص نوجوان هم می تواند به خوبی برای نوجوان توضیح دهد.
مشاهده گر خوبی باشید: مرز بین حریم خصوصی و پنهانکاری در نوجوانی خیلی باریک است. اگر به خوبی رفتارهای فرزندتان را مشاهده و نظارت کنید، در اولین مراحل متوجه میشوید و قبل از اینکه اتفاقی بیفتد می توانید جلوی آن را بگیرید.
به حریم خصوصی فرزندتان احترام بگذارید: لازم نیست همه عکسها، نوشتهها، دفتر خاطرات یا گوشی فرزند نوجوانتان را چک کنید. اینها مربوط به کنجکاوی شخصی شماست که ضرورتی ندارد. برعکس، اگر نوجوان متوجه این کار شما شود (که معمولاً هم متوجه میشود) دیگر به شما اعتماد نمیکند. کافی است یک نظارت کلی داشته باشید، مگر اینکه احساس کنید چیزی خارج از کنترل شما در حال اتفاق افتادن است.
مطلب مرتبط: چرا و چطور والدین باید به حریم خصوصی نوجوان احترام بگذارند؟
درباره رفتارهای پرخطر با نوجوان صحبت کنید: البته نصیحت نکنید و فقط خودتان گوینده نباشید. نوجوان دوست ندارد فقط شنونده نصیحتهای شما باشد. گفتوگوهای باز ترتیب دهید؛ یعنی از او بپرسید اگر چنین شرایطی پیش بیاید چه کار میکند. از جوابهایی که خودش میدهد، به طور غیرمستقیم هدایتش کنید که جواب درست را خودش پیدا کند. تاثیر چنین مکالماتی خیلی بیشتر از نصیحتهای یک طرفه است که نوجوان از آنها فراری است.
ارتباط خود را با نوجوان را حفظ کنید: طوری رفتار کنید که نوجوان بداند همیشه در کنارش هستید، حتی اگر اشتباه کرد یا رفتارش درست نبود. این کار به نظر ساده میرسد اما در واقع سختترین کار است.
جو خانوادگی را بر مبنای صداقت بنا کنید: بعضی از والدین به نوجوان اجازه نمیدهند احساسات خود را آزادانه مطرح کنند، او را قضاوت می کنند و از نوجوان انتظار دارند مانند یک بزرگسال فکر و عمل کند. این جو خانوادگی، او را به سمت پنهانکاری بیشتر سوق میدهد چون نوجوان فکر میکند هر کاری انجام دهد در نهایت از طرف پدر و مادرش پذیرفته شده نیست.
به فرزندتان استقلال بدهید: بگذارید نوجوان با توجه به سن و بلوغ و پختگیش برخی تصمیمات را خودش بگیرد. شاید در ابتدا تصمیمات درستی نگیرد و زیاد اشتباه کند اما در نهایت این استقلال باعث میشود قویتر و مطمئنتر عمل کند. در نتیجه کمتر به سراغ پنهانکاری میرود؛ چون از اعتماد شما به خودش آگاه است.
مطلب مرتبط: چقدر باید به فرزند نوجوانم استقلال بدهم؟
سعی کنید آگاهانه قدم بردارید. چون هر قدم اشتباهی میتواند به قیمت خراب کردن پلهای ارتباطی بین شما و نوجوان تمام شود. حتی اگر خشمگین یا ناراحت هستید، احساسات خودتان را کنترل کنید و آگاهانه رفتار کنید. در صورت نیاز از یک روانشناس متخصص نوجوان کمک بگیرید تا در این شرایط خاص، راهنماییتان کند.
باتوجه به اینکه رفتارها و برخوردهای روزانه شما شخصیت و رفتار فرزندتان را شکل میدهد، وظیفه شما به عنوان پدر یا مادر چالش بر انگیز است. این وظیفه به عشق، از خود گذشتگی، اختصاص دادن وقت و توجه زیاد نیاز دارد و شما در این مورد استحقاق هر گونه کمک و تشویقی را دارید. طرح "کوچینگ والدین" نیز بر همین اساس توسط مرکز مشاوره یاسان اجرا می شود. برای اطلاع از طرح کوچینگ والدین کلیک کنید.
با وجود بهترین تلاش های والدین برای شناخت نوجوان خود، برخی اوقات به نظر می رسد مشکلات نوجوان شان برای آنها غافلگیر کننده است. در مواجهه با مشکلات جدی تر رفتاری و هیجانی (مانند رفتارهای پرخطر غیر قابل کنترل و یا افسردگی) باید حتماً از روانشناس متخصص نوجوان کمک بگیرید. برای رزرو وقت مشاوره و ارزیابی کلیک کنید.
همچنین می توانید مهارت های فرزندپروری خود را با خواندن کتاب های روانشناسی در زمینه کودک و نوجوان یا حضور در کارگاه های مرتبط ارتقا دهید.
شیوه دریافت وقت مشاوره
لطفا برای دریافت وقت مشاوره از روانشناسان مرکز مشاوره یاسان از ساعت 9 تا 19 با دو شماره 02126722420 یا 02126722417 تماس بگیرید يا از طریق واتساپ به شماره 09120499760 پیام دهید. راحت ترين مسير براي فارسی زبانان خارج از کشور ارسال پيام از طریق واتساپ به شماره 09935968010 است.
مهم ترین چیزهای که نوجوانان از والدین مخفی می کنند:
قلدری
دوستی با جنس مخالف
تجربههای مربوط به سیگار، مواد مخدر و الکل
روابط جنسی یا خودارضایی
نمرات پایین
1. تغییرات ناگهانی در رفتار: شاید فرزند شما به طور طبیعی پرحرف باشد و ناگهان خیلی کم حرف شود. یا جور دیگری صحبت کند و از عبارات و کلمات متفاوتی استفاده کند.
2. بیشتر وقتش را در اتاقش میگذراند: اگر فرزند نوجوان شما بیشتر وقتش را به تنهایی در اتاقش میگذارند یا خیلی زیاد با موبایل و کامپیوتر کار میکند، زنگ خطر برای شما به صدا درآمده است.
3. تغییر در ظاهر: مهم نیست نوجوان چه چیزی را مخفی میکند، چه اعتیاد به چیزی باشد، چه اختلال خوردن و چه حتی یک اشتباه ساده، در هر صورت، تغییراتی در ظاهرش به وجود میآید!
4. سایر موارد به همراه توضیحات تکمیلی را در سایت مرکز مشاوره یاسان بخوانید
انتظار نداشته باشید که نوجوان همه چیز را به شما بگوید. او هم نیاز به حریم امن دارد که مسائلی را ناگفته برای خودش نگه دارد
درباره تفاوت بین حریم خصوصی و پنهانکاری به نوجوان توضیح بدهید
مشاهده گر خوبی باشید
سایر راهکارها به همراه توضیحات تکمیلی را در سایت مرکز مشاوره یاسان بخوانید
نظرات کاربران
نکوهی
ممنون تا یه حدی خیالم راحت شد
پاسخ به نظر کاربر
یوری
سلام من دوازده سالمه و به هیچ وجه به والدینم اعتماد ندارم و تقریبا هر کاری که توی زندگی روزمره م انجام میدم مخفی کاریه... یه مدت وارد شبکه های اجتماعی غیر قانونی شده بودم و از وقتی والدینم این قضیه رو فهمیدن خیلی اضطراب دارم... تازگیا اخلاق و رفتارم به کل تغییر کرده و دارم دست به کارهای عجیبی میزنم: ابروهامو برداشتم، موهامو با قیچی زدم، همه جامو با چاقو بریدم و... این موضوع رو نمیتونم باهاشون درمیون بذارم. کمکم کنین
پاسخ به نظر کاربر