15 فایده قصه گفتن برای کودکان

"اگر می‌خواهید فرزندانتان باهوش باشند، برای آنها قصه بخوانید. اگر می‌خواهید باهوش‌تر شوند، برایشان قصه‌های بیشتری بخوانید."  این توصیه برترین ذهن جهان، انیشتین بزرگ است. به حرف چه کسی غیر از او می‌توانیم اعتماد کنیم؟

قصه گویی یک هنر شفاهی قدیمی است و همواره یکی از مهم‌ترین راه‌های ایجاد ارتباط بین والدین و فرزندان و انتقال تجارب بوده است. همین چهار کلمه ساده " یکی بود یکی نبود..." برای جدا شدن از واقعیت و ورود به یک دنیای خیالی بی‌همتا کافی است. این ها کلمات جادویی هستند، دعوتی برای وارد شدن به یک رابطه منحصر به فرد با قصه گو و شخصیت های قصه او. قصه گویی غالباً هم برای کودک و هم برای مادر و پدر فعالیتی لذت بخش است و این فرصت را به شما می‌دهد تا به شکل اختصاصی به کودک توجه کنید و در لذت او سهیم شوید. قصه این امکان را به وجود می‌آورد که کودک را در دنیای جذاب روایت و شخصیت‌ها با خود همراه کنید. بدین ترتیب تجربه بودن با شما برای کودک لذت‌بخش و دوست‌داشتنی خواهد بود.

15 فایده‌ قصه‌گویی برای کودکان

داستان‌ها علاوه بر سرگرم‌کننده بودن، مزایای بیشماری برای کودکان دارند و به رشد شخصیت آنها کمک می‌کنند. چه در حال خواندن کتاب داستان، چه بیان تجربه شخصی یا بازآفرینی طرح داستان مورد علاقه‌ آنها باشید، قصه‌گویی شما می‌تواند تأثیر ماندگاری روی رشد و پروش آنها بگذارد. در ادامه به چند مزیت دیگر قصه‌گویی در دوران کودکی خواهیم پرداخت:

1. به کودکان خوبی و فضایل اخلاقی را القا می‌کند: داستانها می‌توانند تأثیر بسزایی روی کودکان داشته باشند. صداقت، راستگویی، قدردانی و بسیاری از ویژگیهای یک کودک مودب را می‌توان از طریق داستان‌های جذاب در کودکان نهادینه کرد.

2. با فرهنگ‌های دیگر آشنا می‌شود: از داستان‌ها می‌توان برای حفظ ارتباط کودکان با اصالت خود و آگاهی از تاریخ و سنت‌هایشان استفاده کرد. داستا‌‌ن‌ها‌، مانند فرهنگ‌ها از سرزمینی به سرزمین دیگر متفاوت است. داستانهایی از سرزمین مادری و سرزمین‌های خارجی باعث می‌شود کودک با تنوع موجود در جهان آشنا شود.

3. مهارت شنیداری را بهبود می‌بخشد: برای لذت بردن کامل از داستان، باید به راوی توجه کرد تا چیزی از قلم نیفتد. یک جلسه‌ خوب قصه‌گویی می‌تواند مهارت شنیداری کودک را بهبود ببخشد.

4. کنجکاوی را برمی‌انگیزد: وقتی یک داستان را در اوج متوقف می‌کنیم، شنونده مشتاق می‌شود تا بداند بعد از این چه اتفاقی می‌افتد. این باعث کنجکاوی کودکان شده و آن‌ها را ترغیب می‌کند تا سوالات خود را مطرح کنند که همین امر به یادگیری، رشد و پیشرفت آن‌ها کمک خواهد کرد.

5. تخیل را برمی‌انگیزد: کنجکاوی یک چیز است و خیال‌پردازی چیز دیگر. داستانی که خوب روایت شده شما را به نقاط مختلف جهان اعم از جهان واقعی یا افسانه‌ای می‌برد. داستان‌هایی با درون‌مایه‌ی افسانه‌ای و جادو به بهبود تخیل و خلاقیت کودک کمک می‌کند.

6. تمرکز را بهبود می بخشد: گوش دادن به داستان‌ها به افزایش سطح توجه و تمرکز کودک کمک می‌کند.

7. واژگان جدید را معرفی می‌کند: هربار که داستانی را روایت می‌کنید، اصطلاحات جدیدی را بکار می‌برید که کودک آنها را می‌آموزد و سعی می‌کند معانی این کلمات ناآشنا را درک کند و به او در گسترش دایره لغات کمک می کند.

8. فرآیند یادگیری را تقویت می‌کند: داستان‌ها شیوه‌ای منحصر به فرد برای بهبود فرایند یادگیری هم در سطح علمی و هم شخصی دارند. قصه‌گویی می‌تواند کودکان را درگیر یک فرایند یادگیری خلاقانه کند که به کمک آن درک سخت‌ترین موضوعات هم آسان می‌شود.

9.باعث رشد هوش هیجانی می‌شود: هوش عاطفی (هیجانی) کلید موفقیت در مراحل مختلف زندگی انسان است. ایجاد هوش هیجانی به آگاهی و کنترل احساسات و بیانات فرد اشاره دارد. داستان‌ها به کودک شما در دستیابی به هوش هیجانی به شیوه‌ای ساده کمک می‌کنند.

10. همدلی را آموزش می‌دهد: توانایی فکر کردن به دیگران، خود را جای آن‌ها گذاشتن و درک احساساتشان از ما فرد بهتری می‌سازد. داستان‌ها می‌توانند به کودک شما بیاموزند که نسبت به دیگران همدلی بیشتری داشته و به نیازهایشان بی‌تفاوت نباشد.

11. ارتباطات را بهبود می‌بخشد: وقتی تخیل و تفکر خوبی داشته باشید در ارتباطتان هم منعکس می‌شود. شنیدن و درک داستان‌ها می‌تواند موجب تقویب ارتباطات و اجتماعی شدن کودک شود.

12.استرس و اضطراب را کاهش می‌دهد: داستانها نه تنها سرگرم کننده هستند، بلکه کودک شما را مجذوب خود می‌کنند؛ زیر او را به جهان‌های مختلف در قلمرو خیالی می‌برند. گوش دادن به چنین داستان‌های لذت‌بخشی‌ و تجربه‌ جادو و خیال در ذهن می‌تواند استرس و اضطراب کودک را کم کند.

13.حافظه را تقویت می‌کند: چه یک داستان طولانی باشد یا کوتاه، بچه‌ها تمایل دارند تا جایی که می‌توانند طرح داستان، شخصیت‌ها و سایر جنبه‌های آن را به خاطر بسپارند. این برای مهارت‌های حافظه‌ کودک خوب است.

14.یادگیری درس‌های مدرسه را آسان‌تر می‌کند: برخی از موضوعات مدرسه ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با داستان‌های مختلف دارند. این ارتباط یکی از چندین راهی است که به کمک آن داستان می‌تواند یادگیری تحصیلی در کودکان را بهبود داد. توانایی تفکر خلاق که با گوش دادن به داستانها ایجاد می‌شود، روی یادگیری تحصیلی تاثیرگذار است.

15.آن‌ها را به داستان‌نویسی تشویق می کند: گوش دادن به داستان‌های جذاب ممکن است کودکان را تشویق کند که روزی داستان خود را بنویسند یا خودشان قصه‌گو شوند.

نکاتی که هنگام قصه خواندن برای کودکان باید رعایت کنید

مطمئناً هر کدام از شما تعدادی قصه در خاطر دارید و حتی شاید چند بار هم آن‌ها را تعریف کرده اید. نکته مهم در مورد قصه‌ها چگونگی بیان آنها و توانایی همراه کردن شنونده با خود است. قصه‌گویی مانند هر مهارت دیگر اکتسابی است. اگر یک نفر می تواند آن را انجام دهد دیگران هم می‌توانند.

از اشتیاق درونی خود استفاده کنید: از قصه گفتن لذت ببرید. کودکان عاشق قصه ها و بهترین شنونده هستند. با داشتن چنین شنونده های مشتاق و بدون قضاوتی، می‌توانید این فعالیت را برای خود و کودک بسیار لذت بخش سازید.

از خلاقیت و صداقت در کنار هم کمک بگیرید: لازم نیست قصه ها واقعی باشند. آسمان می تواند سبز باشد، درختان می‌توانند صحبت کنند و پری‌ها می‌توانند وجود داشته باشند. اما علیرغم این طرح‌های خیالی، در قصه ها واقعیتی وجود دارد که که با یک حقیقت،یک ارزش یا شیوه ای از زندگی ارتباط دارد. و این زیبایی قصه است. در حالی که شما را از واقعیت دور می‌کند، اما گاه گاهی پیام‌های از دنیای واقعی می‌دهد.

قصه را متناسب با شنونده کنید: قصه باید متناسب مخاطب باشد. همراه شدن با قصه ای که بین قهرمان آن و شنونده ارتباطی وجود داشته باشد، آسان تر است. علاوه بر این قصه باید با گوینده متناسب و مورد علاقه او باشد. کودک از قصه ای که با علاقه و احساس واقعی گوینده گفته شود بیشتر لذت می برد. (مثلا اگر کودک شما به اسکیت سواری علاقه دارید میتوانید با کمی تغییر در داستان دوچرخه را به اسکیت تبدیل کنید)

قصه را واقعی کنید: جزئیات چیزی است که به قصه رنگ واقعیت می‌دهد. هر چه بیشتر به قصه جزییات اضافه کنید برای شما و شنونده شما جذاب‌تر خواهد بود. کلمات توصیفی، صفاتی که حواس را به کار می‌اندازند و استفاده از گفتگو در قصه بسیار مفید هستند. (در توصیفات خود برای کودک از موارد آشنا مثال بزنید، مثلا "کیکی که مامان خرسه پخته بود شکلاتی بود مثل کیکی که درست کردیم یا موهای دختر کوچولو مثل موی عروسک تو صاف بود")

یک چهارچوب کلی از قصه ترسیم کنید: نیازی نیست که قصه را کلمه به کلمه حفظ کنید، کافی است یک نقشه کلی از روند قصه داشته باشید. نتیجه گام های قصه و مشکلی که قصه با آن آغاز می شود را در خاطر داشته باشید و بعد با اضافه کردن جزییات به آن کودک را با خود همراه کنید.

شنونده خود را مشاهده کنید: دقت کنید کودک چگونه با قصه ارتباط برقرار می‌کند. آیا بدون حواس پرتی به شما خیره شده است؟ آیا حرکات بدن و بی قراری‌اش نسبت به پیش از آغاز قصه کمتر شده‌است؟ اگر حواس پرت است یا بی‌قراریش بیشتر شده است، از خود بپرسید که آیا قصه طولانی شد؟ به اندازه کافی ارتباط برقرار نکردم؟ آیا به اندازه کافی احساسات و هیجانات او را درگیر نکردم؟

 انعطاف پذیر باشید: هیچ درست و غلطی در قصه گویی وجود ندارد. برای هر کودک، شیوه و قصه ای که می‌گویید متفاوت است. ببینید چه چیزی در یک زمان خاص مناسب کودک شماست.

با وجود بهترین تلاش های والدین برای شناخت کودک و نوجوان خود، برخی اوقات به نظر می رسد مشکلات فرزندان برای آنها غافلگیر کننده است. در مواجهه با مشکلات رفتاری و هیجانی (مانند رفتارهای پرخطر غیر قابل کنترل) باید حتماً از روانشناس متخصص کودک و نوجوان کمک بگیرید. برای رزرو وقت مشاوره و ارزیابی کلیک کنید.

همچنین می توانید مهارت های فرزندپروری خود را با خواندن کتاب های روانشناسی در زمینه کودک و نـوجوان  یا حضور در کـارگـاه های فرزندپروری ارتقا دهید.

شیوه دریافت وقت مشاوره

لطفا برای دریافت وقت مشاوره از روانشناسان مرکز مشاوره یاسان از ساعت 9 تا 19 با دو شماره 02126722420 یا 02126722417 تماس بگیرید يا از طریق واتس‌اپ به شماره 09120499760 پیام دهید. راحت ترين مسير براي فارسی زبانان خارج از کشور ارسال پيام از طریق واتس‌اپ به شماره 09935968010 است.