با دخالت پدربزرگ و مادربزرگ در تربیت نوه چه کنم؟ + 10 راهکار

  • دکتر آسیه اناری

    روانشناس بالینی کودک و نوجوان؛ مدیر مرکز مشاوره یاسان

    تاریخ آخرین بروزرسانی ۱۴۰۳/۰۴/۲۴

با دخالت پدربزرگ و مادربزرگ در تربیت نوه چه کنم؟ + 10 راهکار

یکی از دل مشغولی های پدر و مادرهای امروزی، دخالت پدر و مادر خودشان در تربیت فرزندان است. با کوچک شدن خانواده ها و کم شدن رفت و آمدها، حساسیت مادربزرگ ها و پدربزرگ ها بر روی نوه ها بیشتر شده و دائما در حال سرویس دادن به آنها هستند. "هر غذایی که او دلش می خواهد"، "هر برنامه ای که او دوست دارد"، "خریدن هرچه که بچه می خواهد" و "هر رفتاری که دوست دارد". بسیاری از والدین نگران این موضوع هستند که رفتارهای پدر و مادرشان منجر به لوس شدن فرزندشان شود و یا نگرانند نتوانند آن گونه که دوست دارند کودک خود را تربیت کنند.

به یاد داشته باشید که پدربزرگ و مادربزرگ ها در سن و سالی قرار دارند که نمی توان تفکر و رفتار آنها را عوض کرد. بهتر است آنها را همان گونه که هستند بپذیریم و خیلی در تلاش برای تغییر آنها نباشیم. مرکز مشاوره یاسان برای کم شدن آسیب های ناشی از دخالت پدربزرگ ها و مادربزرگ ها در تربیت فرزندان در ادامه نکاتی را ارائه داده است که می تواند به شما در این زمینه کمک کند.

 

ده نکته برای برخورد با دخالت پدربزرگ و مادربزرگ‌ها

1. به اتفاق نظر برسید: اگر شما با پدر و مادر خود یا همسرتان در یک خانه زندگی می‌کنید و دائما با یکدیگر رو در رو می‌شوید، ضرورت دارد که درباره تربیت کودک با یکدیگر هم‌عقیده باشید. بروز سوءتفاهم اوضاع را از آنچه هست بدتر می‌کند.

سعی کنید منظورتان را واضح و روشن به طرف مقابل انتقال دهید. در لفافه صحبت نکنید به گونه‌ای که پدر و مادر شما یا همسرتا به دنبال بیرون کشیدن منظور نهفته‌ای در پس کلام شما باشند. فرزندان شما همیشه فرزندان خودتان خواهند بود و جز شما کسی نمی‌تواند در نحوه‌ تربیت و کارهای آن‌ها دخالت کند.

اگر روش تربیتی شما با پدر و مادرتان تفاوت اساسی دارد، بهتر است دیدارهای کوتاهی با آنها داشته باشید. می توانید تعداد دفعات را افزایش داده اما در عوض مدت زمان را کاهش دهید.

2. با خوشرویی صحبت کنید: وقتی پدربزرگ و مادربزرگ فرزند شما درباره مسائل مربوط به فرزندانتان نظر می‌دهند، بهتر است از آن‌ها با لبخند و خوشرویی تشکر کنید؛ چرا که نیت آنها خیر است. به هر حال نظر آن‌ها تنها یک نظر است که اغلب با نیت خیر بیان می‌شود اما، در آخر نظر شماست که اهمیت دارد.

3. صریح برخورد کنید: همه افراد برای زندگی خود حد و مرزهایی دارند. مرزها می‌توانند به ما کمک کنند تا از بروز خطرات و مشکلات جلوگیری کنیم. هنگام رد شدن از مرزها، صرف نظر از اینکه چه کسی مرتکب این خطا شده است، فرد متخلف باید از این موضوع آگاه شود. اغلب اوقات انسان‌ها قصد عبور از حد و مرزها را ندارند، اما این اتفاق می‌افتد.

وقتی صحبت از فرزندان است، اگر سعی می‌کنید قوانین را اجرا کنید یا از آنها بخواهید از شیوه‌های خاصی از زندگی پیروی کنند، مهم است که همه‌ اعضای خانواده نسبت به این قوانین ثابت‌قدم باشند. اگر یک نفر بگوید که بچه‌ها می‌توانند کاری را انجام دهند در حالی که شخص دیگری بگوید نباید این کار را انجام دهند، بچه‌ها به راحتی گیج خواهند شد.

در این موارد باید صراحتاً به رفتار مورد نظر اشاره کرد و با دلیل از آنها خواست این کار را تکرار نکنند. برای مثال "مادر وقتی علی غذا را دوست ندارد و شما سریعا برایش از بیرون پیتزا می گیرید، در خانه هم همین انتظار را از ما دارد. در حالی که غذای بیرون برای سن او مناسب نیست. خواهش می کنم اجازه دهید تا با انواع غذاها آشنا شود و بدغذا بزرگ نشود".

4. برای مسئله‌ای بجنگید که ارزشش را دارد: هر موضوعی ارزش جنگیدن ندارد، بنابراین وقتی صحبت از پدربزرگ و مادربزرگ‌هایی می‌شود که بیش از حد دخالت می‌کنند، به خاطر حفظ آرامش در خانواده فقط برای مسائلی بجنگید که ممکن است در تربیت فرزندان‌تان تاثیر منفی بگذارد.

لازم نیست در هر بحث کوچکی که والدین شما شروع می‌کنند، پیروز شوید. گاهی اوقات بهتر است چیزی نگویید تا رابطه شما با والدین‌تان تیره و تار نشود. با این وجود، مهم است که سعی کنید درباره موضوعات خاصی محکم باشید و قاطعانه در برابر دخالت‌هایشان بایستید.

5. به انتقادات واکنش نشان ندهید: وقتی از نحوه‌ فرزندپروری شما انتقاد می‌شود به ویژه زمانی که این انتقاد از جانب پدربزرگ و مادربزرگ‌ها باشد، پاسخ ندادن و واکنش نشان ندادن دشوار است.

وقتی پدربزرگ و مادربزرگ‌ها با شما هم‌عقیده نیستند و بر سر اختلافات با شما بحث می‌کنند، خیلی سخت است که فاصله بین نسل آن‌ها و نسل خودتان را عنوان نکنید اما باور کنید ارزشش را ندارد. به همین دلیل سعی کنید انتقادات طعنه‌آمیز را تا زمان حضورشان، نزد خود نگه دارید. مادربزرگ و پدربزرگ را همان گونه که هستند بپذیرید و تا جایی که رفتارشان آسیب زا نباشد، دخالت مستقیم نکنید.

6. تا زمانی که از شما چیزی نپرسیدند، حرفی نزنید: مجبور نیستیم هر چیزی که اتفاق می‌افتد را به پدربزرگ و مادربزرگ فرزندانمان بگوییم. گاهی اوقات، تمایل داریم درباره همه چیز صحبت کنیم که در نهایت می‌تواند نتیجه‌ معکوس بگیریم.

به خاطر داشته باشید که گاهی اوقات خوب است که درباره مسائلی با پدربزرگ و مادربزرگ صحبت کنیم، اما نه همه چیز. یادتان باشد که آنها والدین شما یا همسرتان هستند و نه والدین فرزندان شما. اگر از شما چیزی می‌پرسند، دروغ نگویید اما تا زمانی که از شما چیزی نپرسیده‌اند، مجبور نیستید درباره‌ همه چیز به آن‌ها توضیح دهید.

7. محیط خانه را شاد نگه دارید: بدون ناراحتی و پرخاشگری با خانواده خود صحبت کنید و مواردی را که از نظرتان نگران کننده است، توضیح دهید. بهتر است پدر با والدین خود و مادر هم با والدین خود صحبت کند تا کدورت و ناراحتی به حداقل برسد. رعایت احترام، ادب و آرامش و تفکر منطقی در صحبت با پدربزرگ ها و مادربزرگ ها الزامی است. نباید آنها را دلخور کرد بلکه باید با آرامش در مورد مسائل صحبت کرد.

مهم نیست که ما چقدر زیر بار حرف والدینمان نمی‌رویم اما، گاهی حق با آن‌هاست. آن‌ها پیش از ما در این مراحل از زندگی درس پس داده‌اند. اما، این بدان معنا نیست که نباید حد و مرزهایی برایشان بگذارید یا از قوانین خود کوتاه بیایید.

8. فرزندانتان را وسط نیندازید: صرف نظر از احساسی که نسبت به والدین خود یا والدین همسرتان دارید، آنها همیشه پدربزرگ و مادربزرگ فرزند شما خواهند بود. هرگز نباید فرزندانتان را در اختلاف بین خود و مادربزرگ و پدربزرگ‌هایشان دخالت دهید.

گاهی اوقات باید با پدربزرگ و مادربزرگ کنار بیاییم و حرف‌هایشان را با کمی شک و تردید بپذیریم. والدین شما همیشه عاشق نوه‌هایشان هستند؛ بنابراین بهتر است که بچه‌ها را وسط نیندازید و در اختلاف خودتان دخالت ندهید.

9. انتظارات مشخصی داشته باشید: اگر از والدین خود انتظار دارید مطابق قوانین شما با فرزندان‌تان برخورد کنند، مطمئن شوید که انتظارات یا قوانین خود را به آنها توضیح داده باشید .

به عنوان مثال، اگر انتظار دارید فرزندتان قبل از شروع بازی‌های ویدئویی یا قبل از بیرون رفتن و بازی کردن با دوستانش، تکالیف خود را به پایان برساند، مطمئن شوید که پدربزرگ و مادربزرگ را از این موضوع آگاه کرده‌اید، به خصوص در زمان‌هایی که آنها از فرزندتان مراقبت می‌کنند.

در صورتی که مادر شاغل است، سعی کنید حتی الامکان کودک را به مادربزرگی که روش تربیتیش با شما همسو نیست نسپرید یا حداقل از یک پرستار کنار مادربزرگ استفاده کنید.

10.یادتان باشد که نیت آن‌ها خیر است: مهم نیست که چه اتفاقی می‌افتد، همیشه سعی کنید این را در نظر داشته باشید که هر آنچه پدربزرگ و مادربزرگ فرزند شما می‌گویند یا انجام می‌دهند، با نیت خیر است.

پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها عمداً از حدشان فراتر نمی‌روند یا پایشان را از گلیمشان درازتر نمی‌کنند اما همگی ما به عنوان یک انسان گاهی ناخواسته اینکار را انجام می‌دهیم.

شاید روش شما، برای تربیت کردن کودکانتان به خاطر تفاوت نسل‌ها، متفاوت از روش آن‌ها برای بزرگ کردن شما یا همسرتان باشد اما نباید سر والدین خود یا والدین همسرتان فریاد بزنید و با آن‌ها دعوا کنید. همیشه سعی کنید منطقی صحبت کنید و به یاد داشته باشید قدردانی، کارهای زیادی را پیش می‌برد.

اگر علی رغم راهکارهای اشاره شده، تغییری در رفتار پدربزرگ و مادربزرگ فرزندتان دیده نشد، رفتار آنها را نادیده بگیرید یا از یک روانشناس کمک بخواهید تا راهکارهایی متناسب با مشکل‌تان به شما ارائه دهد. 

همچنین می توانید مهارت های فرزندپروری خود را با خواندن کتاب های روانشناسی در زمینه کودک و نـوجوان  یا حضور در کـارگـاه های فرزندپروری ارتقا دهید.

 

شیوه دریافت وقت مشاوره

لطفا برای دریافت وقت مشاوره از روانشناسان مرکز مشاوره یاسان از ساعت 9 تا 19 با دو شماره 02126722420 یا 02126722417 تماس بگیرید يا از طریق واتس‌اپ به شماره 09120499760 پیام دهید. راحت ترين مسير براي فارسی زبانان خارج از کشور ارسال پيام از طریق واتس‌اپ به شماره 09935968010 است. 

 

تماس با ما

تماس با ما

1. اگر روش تربیتی ما با پدر و مادرمان تفاوت اساسی دارد، بهتر است دیدارهای کوتاهی با آنها داشته باشیم. می توانیم تعداد دفعات را افزایش داده اما در عوض مدت زمان را کاهش دهیم.

2. در صورتی که مادر شاغل است، سعی کند حتی الامکان کودک را به مادربزرگی که روش تربیتیش با او همسو نیست نسپارد یا از یک پرستار کنار مادربزرگ استفاده کند.

8راهکار دیگر  را در سایت مرکز مشاوره یاسان بخوانید

ارسال پیام و سوال

{{ nameForm1_error }}

{{ mobileForm1_error }}

5 + 8 = ?

نظرات کاربران

۱۱ بهمن ۱۴۰۰

سلام و روزبخیر دختری 4/5 ساله دارم بسیار پرتحرک و اهل بازیست خودم شاغل هستم و دخترم روزها تا ساعت حدود 5 بعداز ظهر پیش مادر و پدرشوهرم هست همیشه سعی کردم با آرامش تحویلش دهم تا گریه نکند و بعداز ظهرها با هم بازی و بعضی اوقات پارک می رویم اما اخیرا می گوید دیگر پدر بزرگ و مادربزرگش را دوست ندارد و می خواهد فقط پیش من بماند می گوید سرکار نرو پیشم بمون یا من را هم همراه خودت به سرکار ببر حتی بعضی شب ها با گریه به خواب می رود و می گوید صبح من را نبرید به خانه مادربزرگ مدرسه هم دوست ندارد برود می گوید می ترسم چون نوشتن بلد نیسم. من باید چکار کنم؟ آیا رفتارش مقطعی است؟ یا چیزی اذیتش می کند؟

۱۲ بهمن ۱۴۰۰
مرکز مشاوره یاسان

سلام دختر شما حتما باید به مهد کودک برود تا علاوه بر ارتباط با همسالان در محیطی شاد و تعاملی از او نگهداری شود. مادربزرگ و پدربزرگ او نمی توانند نیازهای جسمانی، عاطفی و تعاملی یک دختر چهار و نیم ساله رو برآورده کنند.

۰۹ تیر ۱۴۰۱
سمیه رضایی

من سوال داشتم میخواستم بدونم با دخالت مادربزرگ کودکم در مورد تربیتش چه کار کنم

ارسال پیام و سوال

{{ nameForm1_error }}

{{ mobileForm1_error }}

9 - 2 = ?

دریافت وقت مشاوره