کودک هنگام تولد مجهز به پنج حس شنوایی، بینایی، چشایی، بویایی، و لامسه؛ البته امروزه دانشمندان دو حس دیگر – حس تعادل و حس های دهلیزی – راه هم به این حواس اضافه میکنند. بر این اساس کودک در ابتدا باید بتواند به طور جداگانه در هر حس و پس از آن هر حس در تعامل با حواس دیگر به تعادل و هماهنگی برسد تا به تدریج در مسیر رشد کودک، توانایی های حرکتی نیز به سایر توانایی های کودک اضافه شود.
پس تا زمانی که کودک در تعادل حسی دچار مشکل (در اصطلاح علمی دچار مشکل در یکپارچگی حسی) باشد، نمی تواند به مقوله یادگیری بپردازد یا تمرکز کند. مثلا زمانی که بیش از حد به بوها حساس است، یا لامسهاش دچار مشکل باشد( حساسیت زیاد به تگ لباس، جای کش شلوار یا جوراب) یا واکنش زیادی به صداها نشان می دهد.
همه این عوامل در ایجاد اختلال در تمرکز و دقت کودک سهیم است و سطح یادگیری او را پایین می آورد؛ همچنین به لحاظ حرکتی اگر کودک نتواند هماهنگی مناسبی میان چشم و گوش، و چشم ودست برقرار کند، نمیتواند تعادل خود را حفظ کند و در انجام حرکات ریز و درشت با دست و انگشتان خود دچار مشکل می شود. بنابراین انتظار نوشتن تکالیف تمیز و مرتب و بدون اشکال از کودک انتظار زیادی خواهد بود.
تقویت ادراک و حس به ویژه ادراک بینایی و شنوایی و افزایش مهارت های حرکتی و دست ورزی، از عوامل بسیار مهم و تاثیر گذار بر هوش و یادگیری کودکان است که از همان ابتدای تولد قابل ارتقا و تمرین است. متخصصان روانشناس می توانند آموزش های لازم را برای افزایش این مهارت ها و در نهایت ارتقا سطح یادگیری کودکان در اختیار والدین قرار دهند. (مطالعـــه بیشـــتر)
40درصد کودکانی که دچار ناهماهنگی چشم و دست (عدم مهارت دست ورزی) یا به درجات بالای تحصیلی نمی رسند و یا ترک تحصیل می کنند. متاسفانه رقم بسیار بالای است و زمانی این موضوع حاد می شود که والدین متوجه عدم مهارت دست ورزی در کودک خود نشوند.
پریسا گنجه، درمانگر کودک در زمینه تخصصی اختلالات یادگیری، توجه و تمرکز کودک در مرکز مشاوره یاسان در این ویدئو توضیح می دهد که چطور می توانید با استفاده از بازی های ساده حرکتی در منزل، توجه و تمرکز کودکتان را افزایش دهید.
هماهنگی چشم و دست، در واقع به این موضوع اشاره دارد که اگر کودک با دست راست مینویسد، به طور غالب با چشم راست میبیند و با گوش راست نیز میشنود و پای راست نیز پای غالب در انجام حرکات بدنی مانند پرتاپ توپ خواهد بود.
حال اگر کودک با دست راست بنویسد اما با چشم چپ به طور غالب ببیند، تبدیل به کودکی میشود که در حین انجام تکالیف دائما گردن خود را کج کرده، یا دفتر و کتاب خود را کج میکند. در نهایت چون کودک عضلات ضعیفی دارد، عضلات گردن و دستش بسیار سریع خسته میشود و مدام اظهار خستگی میکند یا از نوشتن سرباز میزند.
واکنش والدین و بزرگترها در چنین موقعیتی این گونه است: "مگه چند خط نوشتی؟ چیزی که نیست، همش تنبلی میکنی! چرا باید برای نوشتن چند کلمه خسته بشی؟"
از سوی دیگر وقتی انجام تکالیف درسی طول میکشد، کودک فکر می کند، والدین حرفش را باور نمیکنند و به او اعتماد ندارند. و چون هر بار بر سر موضوع نوشتن و طول کشیدن تکالیف سرزنش میشود، علاقهاش را به تحصیل و مدرسه از دست میدهد.
اگر چنین نشانههایی در کودک تان دیدید حتما او با او همراهی و همدلی کنید و کمکش کنید تا بر مشکلش غلبه کند. اما چگونه؟ (مطالعـــه بیشـــتر)
1. از 2 سالگی به کودک اجازه دهید خودش با دست غذا بخورد و بعد هم گرفتن قاشق و...، همین تمرین کوچک، باعث میشود مسیر برداشتن اشیا توسط دست و بردن آنها به طرف دهان یا هدف درست، توسط چشم و دست تقویت شود. پس کمتر نگران تمیزی و ریخت و پاش منزل و بیشتر نگران تقویت مهارت های حسی و حرکتی کودک تان باشید.
2. اجازه دهید کودک تان مهرههای رنگی را از درون نخ های رنگی رد کند. حتی زمانی کمی بزرگتر شد، از او بخواهید در پاک کردن حبوبات به شما کمک کند. ( در این تمرین ردیابی دیداری تقویت میشود)
3. پرتاپ توپ و گرفتن آن ( این کار را با توپ های مختلف از بزرگ تا کوچک انجام دهید، به خصوص با توپ شیطونک ها و توپ پینگ پنگ)
4. تمرین و بازی ماز (بازی برای تقویت هوش کودکان) را حتما از چهار سالگی به بعد با او انجام دهید. (مطالعــــه بیشــــتر)
5. اگر کودکتان با دست راست مینویسد اما با چشم چپ میبیند، روزانه سه بار هر بار به مدت 10 دقیقه، چشم چپ او را بگیرید، به مدت 3 تا 6 ماه یا بیشتر (بازی ناخدا یک چشم): 10 دقیقه هنگام بازی، 10 دقیقه هنگام مشق نوشتن، 10 دقیقه هنگام تماشای تلویزیون. اوایل احتمال اینکه کودکتان همکاری نکند وجود دارد، یادتان باشد از تکنیک ترغیب و تشویق استفاده کنید.
6. یادتان باشد همیشه از کمک یک روانشناس کودک بهره بگیرید.
شیوه دریافت وقت مشاوره
لطفا برای دریافت وقت مشاوره از روانشناسان مرکز مشاوره یاسان از ساعت 9 تا 19 با دو شماره 02126722420 یا 02126722417 تماس بگیرید يا از طریق واتساپ به شماره 09120499760 پیام دهید. راحت ترين مسير براي فارسی زبانان خارج از کشور ارسال پيام از طریق واتساپ به شماره 09935968010 است.
هماهنگی چشم و دست، در واقع به این موضوع اشاره دارد که اگر کودک با دست راست مینویسد، به طور غالب با چشم راست میبیند و با گوش راست نیز میشنود و پای راست نیز پای غالب در انجام حرکات بدنی مانند پرتاپ توپ خواهد بود. حال اگر کودک با دست راست بنویسد اما با چشم چپ به طور غالب ببیند، تبدیل به کودکی میشود که در حین انجام تکالیف دائما گردن خود را کج کرده، یا دفتر و کتاب خود را کج میکند. در نهایت چون کودک عضلات ضعیفی دارد، عضلات گردن و دستش بسیار سریع خسته میشود و مدام اظهار خستگی میکند یا از نوشتن سرباز میزند. توضیحات تکمیلی را در سایت مرکز مشاوره یاسان بخوانید.
1. از 2 سالگی به کودک اجازه دهید خودش با دست غذا بخورد و بعد هم گرفتن قاشق و...، همین تمرین کوچک، باعث میشود مسیر برداشتن اشیا توسط دست و بردن آنها به طرف دهان یا هدف درست، توسط چشم و دست تقویت شود. پس کمتر نگران تمیزی و ریخت و پاش منزل و بیشتر نگران تقویت مهارت های حسی و حرکتی کودک تان باشید.
2. اجازه دهید کودک تان مهرههای رنگی را از درون نخ های رنگی رد کند. حتی زمانی کمی بزرگتر شد، از او بخواهید در پاک کردن حبوبات به شما کمک کند. ( در این تمرین ردیابی دیداری تقویت میشود)
3. پرتاپ توپ و گرفتن آن ( این کار را با توپ های مختلف از بزرگ تا کوچک انجام دهید، به خصوص با توپ شیطونک ها و توپ پینگ پنگ)
4. سایر راهکارها و توضیحات تکمیلی را در سایت مرکز مشاوره یاسان بخوانید.
نظرات کاربران
سلام به کارشناسان محترم دختر 14ماهه ای دارم که نزدیک به سه ماه هست حرکات بلند شدن و تاتی کردن رو با کمک انجام میده چهار دست و پا نرفته و فقط می نشینه و تنها تکونی که می خوره اینه که کمی جابجا شود و به سمت دیگر بچرخد و کلا بدون کمک ما راه نمیره اصلا میترسه که دستهاشو از جایی ول کنه و اگه بگیم خودت بایست شروع میکنه به لرزیدن و گریه کردن و شاید بلاخره با تشویق های ما که میگیم خودت میتونی ...زود باش ...بیا پیش مامان چند قدمی راه بره می خواستم بدونم آیا این حالت طبیعیه یا نه و تا کی باید منتظر راه رفتن خودش به تنهایی باشیم ممنون از اینکه حوصله کردید و سوالم رو خوندید
پاسخ به نظر کاربر
مرکز مشاوره یاسان
اگر فرزندتون مشکل حرکتي خاصي نداشته باشه، موردي نداره در اين سن معمولا کودکان راه ميرن اما نه با کنترل و ميخورن زمين، که البته سنش براي همه بچه ها يکسان نيست برخي تا شش ماه ديرتر هم اتفاق ميوفته، همینجوری که انجام ميدين، تشويقش کنيد، وسايلي رو که دوست داره دورتر نگه دارين، تا مجبور بشه، ابراز نگراني نکنيد چون بهش منتقل ميشه، هربار تلاشش رو تشويق کنيد و مواردي که تلاش نميکنه رو نادیده بگيرين، محيطي که قراره راه بره امن کنيد که حتي وقتي بيوفته، اذيت نشه و ترسش بريزه، بيشتر به نظر ميرسه فرزند تون راحتتون. و کمي هم نگران از استقلالش هست، وقتي خيلي محتاطانه با فرزند برخورد کنيد و نگراني خودتون از حس مسئولیت رو بهش منتقل کنيد اين اتفاق ميفته، که برطرف ميشه، ورزش و نرمش هايي با دست و پاهاش انجام بدين، تا عضلاتش قوي تر هم بشن، جاي نگراني نيست
پاسخ به نظر کاربر
سلام خسته نباشید ببخشید پسرمن 13ماهشه و راه میره. وقتی زمین میوفته خودش اصلا سعی نمیکنه بلند بشه. در ضمن اصلا چهار دست وپا هم نرفت فقط تند تند قلت میخورد. لطفاً کمکم کنید خود پسرم همش حرص میخوره چرا نمیتونه بلند بشه. چطوری کمکش کنم.؟
پاسخ به نظر کاربر
مرکز مشاوره یاسان
سلام دوست عزیز! باتوجه به اینکه اطلاعاتی درباره جثه کودک خود ارائه نکردید نمی توان به طور دقیق گفت علت این رفتار چیست. در این حالت توصیه می کنیم حتماً با یک متخصص اطفال مشورت کنید. گاهی والدین انتظار دارند کودکان بین 11 تا 15 ماهگی راه رفتن را شروع کنند اما هنوز برای راه رفتن کودک شما دیر نشده است. شما می توانید برای تسریع در روند راه رفتن، روزانه به مدت 15 دقیق کودک را ماساژ حسی دهید. یعنی هم بعد از حمام کردن با روغن و هم در حالت عادی از روی لباس دست و پای کودک (نه کف دست و پا) را ماساژ دهید. یکی از کلیدهای رشد در کودکان زیر سه سال تقلید کردن است، پس با چهار دست و پا رفتن این امکان را به کودک می دهید که این گونه حرکت را بیاموزد. همچنین می توانید با کودک بازی هایی را انجام دهید که مجبور شود، چهار دست و پا راه برود.
پاسخ به نظر کاربر
پگاه رودی
آیا اینکه هنوز کودک ۱۶ ماهه ام را تشخیص ندادم چپ دست و یا رایت دست است در آینده مشکل ساز خواهد بود؟
پاسخ به نظر کاربر
مرکز مشاوره یاسان
دوست عزیز! نگران نباشید. هنوز برای تشخیص این مسئله خیلی زود است.
پاسخ به نظر کاربر