فیلم‌های خشن و ترسناک بر روی چه کودکانی بیشترین تاثیر را می‌گذارد؟

تلویزیون رسانه‌ای قدرتمند و تاثیرگذار در سراسر جهان است و دارای پتانسیل تولید تاثیرات مثبت و منفی است. مطالعات زیادی در زمینه تاثیر تلویزیون بر جامعه به ویژه کودکان و نوجوانان انجام شده است. سطح تکامل فردی و رشدی یک عامل مهم و تعیین‌کننده است که آیا این رسانه اثرات مثبت دارد یا منفی. همه برنامه‌های تلویزیونی بد نیستند اما داده‌ها و محتوایی که اثرات منفی دارند مانند خشونت، نقش‌های جنسیتی نامناسب، زبان توهین‌آمیز و ... قانع‌کننده نیستند. در این مقاله تاثیرات محتوی برنامه‌های تلویزیونی که برای بزرگسالان تولید شده است را بر کودکان مورد بررسی قرار خواهیم داد. این محتواها شامل هر چیزی است که از تلویزیون قابل پخش است از جمله برنامه‌های ماهواره‌ای، دی‌وی‌دی و کانال‌های سراسری تلویزیون.

برنامه‌های تلویزیونی بزرگسالان اغلب با توجه به مسائل و چالش‌هایی که افراد بالغ با آن مواجه هستند تهیه و تولید می‌شود از جمله مسائل و مشکلات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و  .... و پیچیدگی‌های روابط معمول و غیر معمول. کودکان تجربه و رشد مغزی کافی برای تفاوت قائل شدن بین واقعیت آنچه در داستان سریال‌ها یا فیلم‌های سینمایی در جریان است و جنبه سرگرمی یک داستان را ندارند. پس هنگامی که در معرض این محتواها قرار می‌گیرند احساسات مختلفی مانند اضطراب، ترس، غم، خشم و .... در آنها ایجاد می‌شود. و گاهی باورهای و ارزش‌های کلیشه‌ای در آنها تقویت می‌گردد. کوهی از سوالات مختلف در ذهن آنها شکل می‌گیرد که شاید ما بزرگسالان به راحتی قادر به پاسخگویی به آنها نباشیم.

تلویزیون می‌تواند منبع قوی برای یادگیری مفاهیم ارزشمندی مانند نوع‌دوستی، همکاری، مهربانی، مبارزه با نژادپرستی، مراقبت از محیط زیست و ..... باشد و برخی از برنامه‌های تلویزیونی اشتیاق بازدید از باغ‌وحش‌ها، کتابخانه، کتاب‌فروشی، موزه و دیگر مکان‌های تفریحی را در کودکان افزایش می‌دهد. اما در نظر گرفتن موارد دیگری که باعث ایجاد عادات نا سالم و یا ایجاد رفتارهای مخرب در آنها می شود را نیز باید در نظر گرفت.

صحنه‌های خشونت‌آمیز در برنامه‌های تلویزیونی افزایش یافته است و این باعث افزایش رفتارهای پرخاشگرانه به ویژه در پسران و همچنین افزایش احتمال خودکشی در نوجوانی و بزرگسالی می‌شود. گروه‌هایی از کودکان نسبت به تصاویر خشونت‌آمیز آسیب‌پذیرتر هستند. مانند:

-کودکان اقلیت و گروه‌های مهاجر

- کودکان حساس و زود رنج و یا دارای اختلالات و مشکلات روانشناختی

 - کودکان با ناتوانی یادگیری

- کودکانی که در معرض سوءاستفاده و کودک آزاری قرار دارند

- کودکان در خانواده‌هایی که دارای آسیب‌های اجتماعی هستند و یا در کل فضای خانوادگی ناراحتی دارند

همچنین تلویزیون و فیلم‌ها یکی از منابع اصلی اطلاعات مربوط به رابطه جنسی و روابط نوجوانان هستند. تحقیقات نشان می‌دهد که نگرش‌های جنسی و انتظارات جنسی آنها بسیار زودتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند. در این برنامه‌ها همچنین مصرف دخانیات و الکل به تصویر کشیده می‌شود و با توجه به این واقعیت که تلویزیون تنها راهی نیست که کودکان درباره مصرف آنها یاد بگیرند ولی نگرانی این است که غالباً عواقب این رفتارها به طور دقیق در برنامه‌های بزرگسالان نشان داده نمی‌شود. حتی در خیلی از موزیک ویدیوها مصرف الکل و دخانیات به عنوان رفتار بهنجار بدون بیان عواقب طولانی مدت استفاده از آن به تصویر کشیده می‌شود.

حتی تبلیغاتی که از طریق رسانه تلویزیون پخش می‌شود نیز تاثیرات فراوانی در شکل دادن به عادات کودکان مانند عادت خوردن، ورزشی، خرید و .... دارد. تبلیغات با توجه به مرحله رشد کودکان تاثیرات متفاوتی دارند. کودکان پیش دبستانی مفهوم تبلیغات برای فروش را درک نمی‌کنند و آنچه که گفته می‌شود را باور می‌کنند و فرض می‌کنند که اگر محصولات تبلیغاتی را نداشته باشند محروم هستند. آنها تفاوت بین یک برنامه که به هدف سرگرمی طراحی شده است و یا با هدف تجاری برای فروش محصولاتشان را درک نمی‌کنند. کودکان هرساله 20000 آگهی بازرگانی را تماشا می‌کنند که بیش از 60 درصد از آگهی‌های تبلیغاتی است که مصرف  غلات، آب نبات، غذاهای چرب و اسباب بازی را تقویت می‌کنند. کارتون‌ها بر اساس تبلیغات محصولات اسباب‌بازی‌ها جذاب هستند. تبلیغاتی که نوجوان را هدف قرار می‌دهند در استفاده سیگار و الکل عمیقاً در آنها تاثیرگذار است.

اکثر مطالعات نشان می‌دهند که کودکان بسیار تحت تاثیر محتوا چیزی که تماشا می‌کنند قرار می‌گیرند. دخالت والدین در تعیین نوع برنامه‌ای که کودکان  تماشا می‌کنند بهترین انتخاب است و والدین باید عادت‌های مشاهده‌ای کودکان خود را نظارت و کنترل کنند. قطعاً والدین در یادگیری اجتماعی کودکان خود نقش مهمی را ایفا می‌کند اما اگر دیدگاه والدین در مورد مسائل مختلف به طور صریح به کودکان بازگو نشود و در مورد آن بحث نشود محتوای رسانه‌ها ممکن است به طور پیش فرض آموزش دهد و تاثیرگذار باشد.

شیوه دریافت وقت مشاوره

لطفا برای دریافت وقت مشاوره از روانشناسان مرکز مشاوره یاسان از ساعت 9 تا 19 با دو شماره 02126722420 یا 02126722417 تماس بگیرید يا از طریق واتس‌اپ به شماره 09120499760 پیام دهید. راحت ترين مسير براي فارسی زبانان خارج از کشور ارسال پيام از طریق واتس‌اپ به شماره 09935968010 است.