راهکارهایی برای کنترل شب‌ادراری کودکان

بچه‌ها از خیس کردن رختخوابشان خجالت می‌کشند و والدین  نگران می‌شوند اما این اتفاق در بین کودکان کاملا رایج است. شب‌ادراری در بچه‌های 5 و 6 ساله غیرارادی است و بیشتر کودکان آن را تجربه کرده‌اند. 15 درصد کودکان تا 5 سالگی و 5 درصد کودکان در فاصله بین 8 تا 11 سالگی دچار شب‌ادراری هستند. این مساله در پسرها دو برابر بیشتر از دخترها دیده می‌شود.

گرچه بیشتر بچه‌ها این مرحله از زندگی‌شان را با موفقیت پشت سر می‌گذارند، اما در ادامه این مقاله چند توصیه را مطرح می‌کنیم که می‌توانید با استفاده از آنها به فرزندتان کمک کنید در طول شب رختخوابش را خشک نگه دارد.

1. کودک را سرزنش نکنید: عصبانی شدن و تنبیه فرزندتان برای خیس کردن رختخوابش فقط اضطراب و استرس در کودک را بیشتر و اوضاع را بدتر می‌کند. یک متخصص اطفال می‌گوید: "نمی‌توان بچه‌ها را مجبور کرد رختخوابشان را خیس نکنند. اگر خیلی خجالت می‌کشند، کمکشان کنید اما آنها را دعوا نکنید."  این مساله را خیلی بزرگ نکنید و به عنوان یک مساله طبیعی با آن برخورد کنید. برای کودک توضیح دهید که این مسئله در سن و سال او کاملا طبیعی است و شما در کنارش هستید.

2. با یک متخصص اطفال مشورت کنید: با یک پزشک متخصص اطفال در مورد شب‌ادراری فرزندتان مشورت کنید تا پزشک مسئله را بررسی و راهکارهایی برای مدیریت موقعیت ارائه کند. اگر فرزندتان بالای پنج سال دارد یا شب‌ادراری به طور ناگهانی شروع شده است همه دلایلی را که ممکن است باعث این اتفاق شده، بررسی کنید. مثلا ممکن است کودک عفونت ادراری یا دیابت داشته باشد و یا این‌که حادثه‌ای در خانواده باعث استرس و اضطراب او شده باشد. یادتان باشد خیلی وقت‌ها ممکن است شب‌ادراری فقط به دلیل تاخیر در تکامل مثانه برای نگهداری ادرار در تمام طول شب باشد.

3. دستشویی رفتن را به روتین شبانه‌ کودک اضافه کنید: مطمئن شوید که فرزندتان قبل از خواب به دستشویی می‌رود؛ یک بار هم قبل از این که خودتان بخوابید، او را به دستشویی ببرید. وقتی کودکتان مثانه‌اش را خالی می‌کند، احتمال کمتری وجود دارد که در طول خواب ادرار کند. این استراتژی گرچه باعث درمان شب‌ادراری نمی‌شود اما شیوه موثری برای خشک نگه داشتن رختخواب در طول شب است. متخصصان کودک توصیه ‌می‌کنند چند ساعت قبل از خواب اجازه ندهید کودک مایعات مصرف کند.

4. از شیوه ستاره‌دهی استفاده کنید: کارهای مثبت کودک را با استفاده از تکنیک ستاره‌دهی تشویق کنید تا کودک به طور ناخودآگاه تمایل به کارهای مثبت پیدا کند، این مساله روی شب‌ادراری و کاهش آن نیز تاثیر می‌گذارد. یک جدول بکشید وهر شبی که فرزندتان شب‌ادراری نداشت یک ستاره به او بدهید وقتی تعداد ستاره‌ها به ده تا رسید برایش یک اسباب‌بازی به عنوان هدیه بگیرید یا به شهربازی بروید( نوع تشویق می‌تواند متناسب با علایق کودک تغییر کند). یادتان باشد برای بعضی از بچه‌ها ممکن است زمان زیادی طول بکشد تا ده ستاره بگیرند، بنابراین صبور باشید و کودک را تنبیه نکنید.

5. مطمئن شوید کودک یبوست نداشته باشد: یبوست یکی از شایع‌ترین علل مشکلات مثانه است. وقتی مقعد که در فاصله کمی از مثانه قرار گرفته پر از مدفوع سفت و بزرگ باشد، فشار بیشتری به مثانه وارد می‌شود. این مساله موجب تحریک‌پذیری مثانه و درنتیجه شب‌ادراری و یا حتی عدم کنترل ادرار در طول روز می‌شود. اگر متوجه شدید که فرزندتان در طول روز دفع مدفوع ندارد یا این کار را به سختی انجام می‌دهد، مایعات و فیبر بیشتری به رژیم غذایی‌اش اضافه کنید. آب سیب، میوه، سبزیجات و غلات کامل گزینه‌های خوبی برای بهبود روند سیستم گوارشی در شرایط یبوست است.

6. از دارو استفاده کنید: استفاده از دارو را هم می‌توانید در دستور کارتان قرار دهید اما حتما به عوارض جانبی هر دارو توجه کنید؛ چراکه برخی داروها عوارضی مثل سردرد، حالت تهوع و در مواقع نادر، احتباس آب در بدن را در پی دارند. بعضی از داروها هم به جای درمان شب‌ادراری، علائم را کنترل می‌کنند و به محض قطع دارو دوباره شروع می‌شود. حتما قبل از مصرف هر نوع دارویی با پزشک کودک مشورت کنید.

7. ملحفه، روبالشی و روتختی ضدآب تهیه کنید: اگر هیچ کدام از راه‌های مطرح شده مشکل را حل نکردند، بهتر است به فکر راهی برای برخورد راحت‌تر با موضوع باشید: ملحفه، روبالشی و روتختی ضدآب تهیه کنید. قبل از خواب یک شلوار تمیز کنار تخت فرزندتان بگذارید تا بتواند در صورتی که شب‌ادراری داشت، شلوارش را خیلی زود عوض کند. فردا صبح برای تمیز کردن تخت، ملحفه‌ها و لباس‌های کثیف از کودک کمک بگیرید تا بخشی از مسئولیت را خودش برعهده بگیرد. درنتیجه حتی اگر شب‌ادراری غیرارادی باشد، فرزندتان نسبت به آن آگاهی بیشتری پیدا می‌کند و حس می‌کند می‌تواند بخشی از راه‌حل باشد، نه مشکل. شما هم صبور باشید و آرامش خود را حفظ کنید چرا که این مرحله برای همیشه طول نمی‌کشد.

8. از یک روانشناس کمک بگیرید: گاهی شب ادراری در کودکان با رفع مشکلات روحی کودک درمان می شود پس بهتر است برای در این مورد حتما با یک مشاور کودک درباره مشکل فرزند خود صحبت کنید. 

دریافت وقت مشاوره

لطفا برای دریافت وقت مشاوره از روانشناسان مرکز مشاوره یاسان از ساعت 9 تا 19 با دو شماره زیر تماس بگیرید يا از طریق واتس‌اپ پیام دهید. راحت ترين مسير براي فارسی زبانان خارج از کشور ارسال پيام از طریق واتس‌اپ است.