8 باور اشتباه والدین درباره فرزند نوجوان‌شان

فرزندتان نوجوان شده و شما دوره سختی را با او تجربه می‌کنید؟ به این نتیجه رسیده‌اید که نوجوان‌ها خودخواه، تنبل و بی‌مسئولیت هستند؟ اما صبر کنید! قبل از این که نتیجه‌گیری کنید، حتماً این مقاله را بخوانید.

بسیاری از باورهای اشتباه درباره نوجوانی، والدین را در تله‌گیر می‌اندازد و باعث تکرار رفتارهای اشتباه آنها با فرزندشان می‌شود. در ادامه مرکز مشاوره یاسان به 8 تصور اشتباه که در میان والدین درباره نوجوانان رایج است می پردازد:

1. دوره نوجوانی همیشه وجود داشته است: جالب است بدانید اولین بار واژه نوجوانی در سال 1899 به کار رفت و تا دهه 50 میلادی این کلمه خیلی رایج نبود. قبل از این، افراد به دو گروه سنی کودک و بزرگسال تقسیم می شدند و دوره میانی برای گذار از کودکی به بزرگسالی تعریف نشده بود. بعد از آن، کم کم نظریه‌های مربوط به نوجوانی از دل روانشناسی سربرآورد و لزوم پرداختن به این دوره به عنوان یک دوره سنی مجزا احساس شد.

2. نوجوانی محدود به 10 تا 18 سالگی است: خیلی‌ها دوران نوجوانی را حدود 10 تا 18 سالگی می‌دانند اما این مسئله بستگی زیادی به فرزند شما و شرایطی روحی و اجتماعی او دارد. امروزه روانشناسان، دوره نوجوانی را تا 22 یا 23 سالگی یعنی زمانی که فرد تحصیلات رسمی را تمام می‌کند، می‌دانند و معتقدند برای بسیاری از نوجوانان این دوره طولانی‌تر از چیزی هست که ما تصور می‌کنیم.

از سوی دیگر ممکن است فرزند 9 ساله شما علائم نوجوانی را نشان دهد در حالی که برادر یا خواهر 12 ساله‌اش هنوز به لحاظ رفتاری و شناختی کودک محسوب می‌شود. یا برعکس فرزند 17 ساله شما مثل یک جوان رفتار کند و خیلی زودتر از 22 یا 23 سالگی این فرآیند را تکمیل کند. پس فقط سن ملاک نیست و باید به ویژگی‌های دیگر دوره نوجوانی هم توجه کرد.

مطلب مرتبط: 9 تغییر جسمی و روحی دوره نوجوانی + آسیب‌های دوران بلوغ

3. نوجوان ها دوست ندارند با پدر و مادرشان وقت بگذرانند: حتماً بارها شده از نوجوانتان خواسته‌اید شامش را سر میز با شما بخورد اما موافقت نکرده و در اتاقش غذا خورده یا بارها به او گفته‌اید با شما بیرون بیاید اما ترجیح داده کار خودش را بکند و شما تنها رفته‌اید.

به احتمال زیاد این رفتار او را به حساب این گذاشته‌اید که فرزندتان دوست ندارد با شما وقت بگذراند. اما این نتیجه‌گیری درست نیست؛ چون شما فقط به فعالیت‌هایی توجه کرده‌اید که مد نظر خودتان بوده است.

اگر می‌خواهید فرزند نوجوان‌تان با شما وقت بیشتری بگذراند، باید دنبال فعالیت‌هایی باشید که او دوست دارد، مثلا ببینید چه بازی‌ها یا چه فیلم‌هایی را دوست دارد و به او پیشنهاد بدهید با هم فیلم ببینید یا بازی کنید یا درباره آنها با او حرف بزنید. اگر دوست دارد پاساژگردی کند یک بار با هم به خرید بروید و بعد در یک کافه یا رستوران چیزی بخورید. یادتان باشد باید بتوانید از دریچه چشم نوجوان به فعالیت‌های او نگاه کنید؛ همراه باشید و قضاوت نکنید.

4. نوجوان ها تنبل هستند: از این که فرزند نوجوان‌تان روزهای جمعه تا لنگ ظهر می‌خوابد ناراحت هستید و فکر می کنید فرزندتان تنبل است؟ قوانین نانوشته اجتماعی، زیاد خوابیدن را چندان توصیه نمی‌کند اما مسئله‌ای مهم وجود دارد و آن این است که نوجوانان در طول شبانه روز به حداقل 8 تا 10 ساعت خواب مفید نیاز دارند اما بیشتر نوجوانان امروزی این استاندارد خواب را رعایت نمی‌کنند و دچار کمبود خواب می‌شوند. در نتیجه طبیعی است که در طول روز کسل باشند و حوصله هیچ کاری را نداشته باشند یا آخر هفته‌ها و در تعطیلات بیشتر بخوابند چون بدنشان به جبران کم خوابی‌های شبانه نیاز دارد.

مطلب مرتبط: 9 دلیل تنبلی یا بی‌انگیزه بودن نوجوانان

5. اگر در انجام وظایفش به او کمک کنم پررو می‌شود: بله، نوجوان می‌تواند خودش لباس‌هایش را در ماشین لباسشویی بیندازد و بشورد، تکالیف مدرسه‌اس را انجام دهد، اتاقش را تا حدی مرتب کند و مسئولیت آب دادن به گلدان‌های اتاقش را بپذیرد. اما اگر بخواهد همه این کارها را همزمان مدیریت کند کمی برایش سخت می‌شود بخصوص زمانی که هورمون‌هایش شرایط ناپایداری برایش ایجاد می‌کنند.

درست است، نوجوان باید مسئولیت‌پذیر شود اما شما هم می‌توانید با کمک کردن در برخی کارها، مثلاً کمک کردن به انتخاب موضوع تحقیق کلاسی و کمک به انجام آن، کمی بار مسئولیتش را سبک‌تر کنید و عشق بی‌قید و شرط و ارزش کمک به دیگران را به او یاد بدهید.

یادتان باشد بین حمایت کردن از نوجوان و لوس کردن او تفاوت زیادی وجود دارد. نوجوان باید وظایفش را انجام دهد و مسئولیت‌پذیری را تمرین کند، شما هم به عنوان یک والد وظیفه دارید از او حمایت کنید و کمکش کنید، مسئولیت‌هایش را به خوبی انجام دهد.

مطلب مرتبط: در هر سنی چه مسئولیتی به فرزندان بدهیم؟ 

6. نوجوانان خودخواه هستند: ممکن است رفتارهایی در فرزندتان یا سایر نوجوانان ببینید که احساس کنید خودخواهانه است اما واقعیت این است، خیلی از بزرگسالان هم خودخواه هستند و لزوماً نوجوانی به معنای خودخواه بودن نیست.

رفتارهای خودخواهانه معمولاً زمانی رخ می‌دهد که شیوه تربیتی والدین بر این اساس است که همه  خواسته‌های فرزندانشان را تامین کنند یا به اصطلاح بچه‌ها را لوس کنند.

البته به این مسئله هم باید توجه کرد که نوجوان، هنوز مغزش به طور کامل شکل نگرفته و نمی‌تواند عواقب رفتارش را به خوبی پیش‌بینی کند، به همین دلیل ممکن است رفتارهایی داشته باشد که به نظر ما خودخواهانه بیاید. این رفتارها را به خودتان نگیرید و فکر نکنید به خاطر این است که شما را دوست ندارد، بلکه هنوز تعادل بین هورمون‌هایش برقرار نشده و نیاز به زمان بیشتری دارد.

7. اگر درباره مسائل جنسی حرف بزنم یعنی مجوز این کار را به او داده‌ام: برای شما به عنوان والد سخت است که درباره مسائل جنسی با فرزند نوجوانتان صحبت کنید و درباره مسائلی که هنوز هم در فرهنگ ما تابو محسوب می‌شود برایش توضیح دهید.

 شاید هم فکر می‌کنید اگر سر صحبت را باز کنید، یعنی مجوز هر رفتاری را به فرزندتان داده‌اید، اما اشتباه فکر می‌کنید. تحقیقات نشان داده وقتی والدین درباره مسائل جنسی با نوجوان صحبت می‌کنند و مسائل را به‌طور باز و بی‌پرده برایش توضیح می‌دهند، نوجوان با آگاهی بیشتری رفتار می‌کند و رفتارهای جنسی را به تعویق می‌اندازد. بنابراین صحبت کردن شما، این اطمینان را ایجاد می‌کند که نوجوانتان صرفاً به دلیل کنجکاوی، درگیر رفتارهای پرخطر جنسی نشود.

مطالب مرتبط: 

 حد و مرز رابطه نوجوان با جنس مخالف کجاست؟

 

چگونه بفهمم، فرزندم رابطه‌ جنسی دارد؟ + 3 راهکار

8. اگر دائم به او تذکر بدهم، منظم‌تر می‌شود: شاید در کوتاه مدت تذکر شما نظمی موقتی به همراه داشته باشد اما هر قدر بیشتر تذکر دهید، در بلندمدت نوجوان شما نظم گریزتر می‌شود و این مسئله روی آینده شخصی و حرفه‌ایش تاثیر زیادی می‌گذارد.

سعی کنید به جای دائم تذکر دادن، قوانین مشخصی ایجاد کنید و هر جا نوجوان به کمک احتیاج داشت، همراهش باشید. نکته شماره 5 را هم یک بار دیگر بخوانید. یادتان باشد، مهم‌ترین نکته در برخورد با نوجوان، صبوری شما و ایجاد یک ارتباط خوب با نوجوان است که هیچ کدام با تذکر دائم ایجاد نمی‌شود.

مطلب مرتبط: چطور فرزندانی منظم داشته باشیم؟

شیوه دریافت وقت مشاوره

لطفا برای دریافت وقت مشاوره از روانشناسان نوجوان مرکز مشاوره یاسان از ساعت 9 تا 19 با دو شماره زیر تماس بگیرید يا از طریق واتس‌اپ پیام دهید. راحت ترين مسير براي فارسی زبانان خارج از کشور ارسال پيام از طریق واتس‌اپ است.